Thanh Hai Tran's Web Log in Vietnamese ... with some English here and there.

Chiều hôm qua tôi đi dự lễ Giáng Sinh 17h00, đến khoảng 18h30 thì xong. Vào xưng tội được cha Tập bảo là mình "rối đạo".

Về vừa đến nhà thì phụ thân tôi đến, mang theo một cây bánh Giáng Sinh và một thùng KFC. Tôi mở chai rượu đỏ uống còn phân nửa. Hai cha con vào tiệc, đến gần 20h00 thì mẫu thân tôi đi làm về, cùng nhập tiệc, tới 22h00 thì tan.

Buổi tiệc đạm bạc, không kèn nhạc, nhưng thật nhiều ý nghĩa. Trời đang rơi tuyết, tuổi già mệt mỏi, nhưng ông vẫn lặn lội xuống thăm tôi. Thay vì đi dự mừng sinh nhật Chúa, thì ông xuống mừng sinh nhật tôi. Trục trặc éo le hay là thánh ý Chúa đã khiến ông mua không được bánh sinh nhật (tiệm đã hết bánh sinh nhật) mà lại chọn được bánh giáng sinh? Tôi thật sự là kẻ diễm phúc. Tôi cần cầu nguyện nhiều cho cha tôi hơn là cầu cho tôi, mặc dầu bản thân tôi cũng tội lỗi đầy đầu.

Nhắc đến diễm phúc, gợi nhớ hôm 25 tháng 11 vừa rồi, tình cờ "xem" lễ trưa trên đài truyền hình (trực tuyến) Salt+Light, nghe được bài cầu nguyện này ở cuối lễ:

Lời nguyện của một người lính.
Tôi xin Chúa ban cho tôi sức mạnh, để tôi làm được việc,
và Chúa đã làm cho tôi yếu hơn, để dạy tôi biết khiêm nhường vâng phục ...
Tôi xin sức khỏe, để tôi làm được nhiều việc to tát hơn,
và Chúa đã cho tôi bệnh tật, để tôi có thể làm được những việc tốt hơn ...
Tôi xin sự giàu có, để làm tôi hạnh phúc hơn,
và được ban cho sự nghèo nàn, để cho tôi khôn hơn ...
Tôi xin quyền lực, để được người đời ca tụng,
và được ban sự yếu nhược, để tôi cảm nhận được rằng tôi cần Chúa ...
Tôi xin cho được mọi thứ, để tôi hưởng thụ cuộc đời,
và Chúa ban cho tôi cuộc đời, để tôi hưởng thụ được mọi thứ ...
Tôi chẳng hề được ban cho những gì tôi cầu xin,
nhưng đã được mọi điều tôi hằng hy vọng.
Hầu như ngược với ý tôi, những lời cầu phát xuất từ đáy lòng tôi đã được đáp lại.
Tôi là một trong mọi kẻ giàu sự diễm phúc.

I asked God for strength, that I might achieve,
I was made weak, that I might learn humbly to obey....
I asked for health, that I might do greater things,
I was given infirmity, that I might do better things....
I asked for riches, that I might be happy,
I was given poverty, that I might be wise....
I asked for power, that I might have the praise of men,
I was given weakness, that I might feel the need of God....
I asked for all things, that I might enjoy life,
I was given life, that I might enjoy all things....
I got nothing that I asked for -
but everything that I had hoped for,
Almost despite myself, my unspoken prayers were answered.
I am among all men most richly blessed.

Mấy hôm nay tôi tìm hiểu về chi phái Magi (các vị thông thái đến từ phương Đông đểm chiêm ngưỡng Chúa Hài Đồng). Magi (đọc là Ma-Giai) làm tôi liên tưởng đến phái Jedi trong Star Wars.

Trưa nay, tình cờ xem được chương trình Star of Bethlehem (Ngôi Sao của Bết-lê-hem) của bác Frederick Larson, trên đài EWTN. Khi mở lên thì chương trình đã vào cuộc, may thay tôi tìm được và xem lại toàn bộ trên YouTube:



Tóm lược:

• Các tinh tú trên trời không phải là chủ nhân của vũ trụ, không điều khiển cuộc sống của loài người, càng không phải là mục tiêu để loài người tôn thờ (gợi nhớ đến tập tục "Cúng Sao" của đạo Phật). Nhưng chúng có thể cho ta thấy các dấu hiệu của những hiện tượng trên mặt đất, là dấu chỉ của vũ trụ.


• Mấy vị thông thái đến từ phương đông có thể là hậu duệ của tiên tri Daniel.


• Tháng 6, năm 2 TCN: Mộc Tinh đội vương miện cho ngôi sao Nữ Chúa (Regulus)


• Khải Huyền 12:1-5 mô tả những dấu chỉ trên trời về Đức Mẹ thụ thai: chòm sao Trinh Nữ được hào quang của mặt trời chiếu sáng, dưới chân là vầng trăng khuyết; trước mặt có con rồng (chòm sao Sư Tử - Leo, vua Herod) lăm le như muốn nuốt chửng trẻ sơ sinh ngay sau khi được hạ sanh.


• Ngày 25 tháng 12, năm 2 TCN: ngày Mộc Tinh thoái vị, rất có thể là ngày "Lễ Giáng Sinh" đầu tiên.


• Ngày Chúa bị đóng đinh, mặt trăng đầy máu (nguyệt thực): ngày 3 tháng 4 năm 33.


• Ngày Chúa tử nạn, mặt trăng quay trở lại nằm dưới chân Trinh Nữ, trăng tròn, biểu tượng cho một cuộc đời viên mãn.

Nếu giả thuyết của bác Larson là chính xác, thì nay thôi hiểu thêm một lý do vì sao các bậc thượng phụ đã chọn ngày 25 tháng 12 làm lễ Giáng Sinh--đấy có thể là ngày mà các vị Magi tìm gặp được và tặng quà cho đứa bé sơ sinh tên Giêsu, là buổi tiệc sinh nhật đầu tiên của Chúa Hiện Thân.

Cuối tuần vừa rồi mọi người (phụ mẫu thân, nhị đệ, tam đệ muội) tụ lại tại nhà tôi để ăn mừng No-el sớm, bởi 24-25 nhị đệ nó không xuống nhà tôi được, còn tôi không chắc sẽ lên nhà nó được. Nhị đệ tôi nó xuống hôm tối Thứ Bảy và ở chơi tới sáng nay mới về.

Tụi nó có đem xuống bộ phim Đại Hồng Thủy 2012 nên tối Thứ Bảy hai anh em cùng hai đứa cháu (cu J, và cu B cháu vợ của nhị đệ cũng tháp tùng đi chơi) thức khuya để xem. Trước đây tôi đã có đọc vài bình luận về bộ phim này--mấy bác công giáo cho là phim này bài đạo Công Giáo--nên tôi cố tình để ý xem "bài" ở chỗ nào. Nhận xét: Cốt truyện không hay, nhưng phim hay. Nếu muốn nói là "bài" thì cũng có phảng phất. Về cốt truyện, chẳng có gì mới mẻ. Mượn giả thuyết 2012 của nền văn minh Maya để làm tựa, nhưng không đi sâu vào thuyết tận thế Maya (hành tinh X, Nibiru, v.v...), mà lại mượn rất nhiều chi tiết từ truyền thuyết Đại Hồng Thủy thời ông Noah trong Thánh Kinh Cựu Ước của đạo Thiên Chúa: 1) các chiếc tàu được gọi là "arks", 2) con trai của ông Jackson có tên Noah. Không thấy họ đem theo súc vật gì cả cho nên sau trận này, chắc tất cả đều bị tận diệt ngoại trừ loài người. Một trong nhiều điểm phi lý trong phim: trái đất sắp bị tận diệt, nhưng loài người không ai được thông báo trước, ngoại trừ một số ít được tuyển chọn; đối chiếu với câu chuyện thời Noah, khi ông loan báo về thảm họa sắp xảy ra thì mọi người cho rằng ông điên rồ.

Vợ chồng Tam đệ chở bé T xuống chơi tối Chúa Nhật. Bé T tặng Bác Hai món qua vô cùng quí giá: lần đầu tiên chủ tâm cho Bác Hai được ẵm bồng.

Năm nay, mẫu thân tôi vui vẻ nên tôi tạm yên lòng. Tôi e ngại cho phụ thân tôi, vì dạo này thấy ông có vẻ mệt mỏi, mà bản thân mình vẫn chưa chăm sóc được cho ông. Tối qua, trước khi ông ra về, Mẹ tôi "sai" ông đi châm xăng cho xe bà. Tôi biết bà dụng ý muốn được ông chăm sóc, nhưng thấy ông uể oải, tôi bèn nói: Thôi Mẹ để con đi được rồi, Ông Nội [tụi nhỏ] già cả rồi, để ông nghỉ. Nhị đệ tôi chua vào: Ông Nội bị Bác Hai chê già rồi!

Ghi kẻo quên...

Cu J:
1) RipStik (Bà Nội Bác Hai)

2) Vulcan EBF-25 (Bác Hai Cô Út)


Bé K:
1) Bộ trang điểm
2) Ví Barbie

Bác Hai:
1) Đi xưng tội, dọn mình đón nhận Hiện Thân Của Ông Trời giáng trần chuộc tội cho nhân loại.

Bàn ngoài lề: Trước khi tìm hiểu về tội tổ tông, tôi chỉ hiểu mơ hồ về cụm từ "chuộc tội cho nhân loại". Nay thì không còn mơ hồ gì nữa về cái "hiểu". Vấn đề của hiện tại là: làm (vâng lời).

Hôm trước đọc lời bình của một vị quí khách cho một bài viết của tôi hồi năm ngoái, khiến tôi nghĩ đến câu hỏi này: Tại sao trên thế gian có nhiều tôn giáo thế? Đường đến chánh đạo có nhiều lối đi vậy sao?

Đọc tác phẩm Living Buddha, Living Christ của Thiền Sư Thích Nhất Hạnh, tôi được biết rằng theo quan niệm của Phật giáo, có đến 84,000 cửa giác ngộ (dharma doors). Ngài nói thêm:

"Nếu bạn may mắn tìm được một cửa, một Phật tử không thể nói rằng cửa của mình là cái cửa duy nhất dẫn đến sự giác ngộ." (tr.39)

Thiên Chúa giáo thì khác. Bởi quan niệm về tội tổ tông, nên đạo Thiên Chúa (bao gồm Công Giáo La Mã và nhiều hệ phái Kitô giáo khác) cho rằng chỉ có đạo của Chúa Giêsu là đạo duy nhất để đưa đến "chánh quả". Dĩ nhiên quan niệm này, cho dù nếu là đúng, có chút tai hại. Người cho mình là chánh đạo sẽ tìm cách tiêu diệt những cái mà họ cho là tà đạo.

Trong chương "Đối Thoại Thật (Real Communication)", Thầy Hạnh viết:

"Nếu chúng ta quan niệm rằng mình nắm giữ độc quyền về chân lý, mà ta vẫn tổ chức cuộc đối thoại, thì đó là điều không trung thực. Chúng ta phải tin rằng đối thoại sẽ giúp ta thay đổi bản thân, và hiểu sâu, trông rộng hơn" (tr.9) (nguyên văn: "If we think we monopolize the truth and we still organize a dialogue, it is not authentic. We have to believe that by engaging in dialogue with the other person, we have the possibility of making a change within ourselves")

Đoạn trên làm tôi hơi thất vọng. Dường như Thầy Hạnh vẫn chưa hiểu đạo Thiên Chúa lắm. Đồng ý là đối thoại giúp ta thay đổi bản thân, nhưng một trong những sự thay đổi đó là sự thông cảm. Dù cho chúng ta "quan niệm rằng mình nắm độc quyền chân lý", đối thoại vẫn có ích vì nó giúp ta thông cảm (và chịu đựng) được đối phương. Chúa Giêsu đã nói "hãy thương yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em. (Matthew 5:44)". Từ đó, tôi nghĩ, tà được cho phép tồn tại là để thử lòng người chánh đạo.

Người có ý khiêu khích, đặt câu hỏi: Phải chăng theo quan niệm đạo Thiên Chúa của anh, anh tin rằng Phật Thích Ca hiện giờ đang ở dưới hỏa ngục? Dĩ nhiên câu trả lời là: không. Quả thật là đạo Thiên Chúa quan niệm rằng nếu anh không tin (ở đây tôi dùng từ "tin" với ý nghĩa "tin + làm") theo Chúa Giêsu (Ông Trời Con), thì anh sẽ vào hỏa ngục, nhưng giáo lý Công Giáo cố tình không nói rằng dưới hỏa ngục hoặc luyện ngục hiện đang có những ai, bởi chúng tôi quan niệm rằng lòng khoan dung của Thiên Chúa vô bờ bến, con người không hiểu hết được.

Dĩ nhiên, trong cái nhìn hạn hẹp của con người, "tà" và "chánh" chỉ là quan niệm tương đối--người ta có thể lầm "chánh" thành "tà", và tà có thể đội lốt "chánh" để làm việc đồi bại hầu bôi nhọa chánh nghĩa, v.v...Có lẽ vì lý này mà đạo Phật quan niệm "thà tin không có Thượng Đế, còn hơn là tin có", vì họ sợ suy tưởng về một đấng Toàn Năng có thể làm hư hỏng tâm trí con người chăng--nói theo kiểu kiếm hiệp là bị "tẩu hỏa nhập ma". Tôi đã nghĩ đến điều này khi tôi xem bác Karen Armstrong nói chuyện về tác phẩm mới nhất của bác ta--The Case for God ("Bào chữa cho Đấng Tạo Hóa"). Nguyên là một nữ tu sĩ của giáo hội Công Giáo, nhưng tôi không nhìn thấy chút khái niệm nào từ bác ta về đạo Thiên Chúa, và ngược lại, dường như bác ta đã hấp thụ rất nhiều giáo lý Phật giáo. Tôi vốn khâm phục Phật giáo ở chỗ: với quan niệm không có Thượng Đế, họ đã hiểu được nhiều chân lý. Cho nên, nhờ bác Karen Armstrong và Thiền Sư Thích Nhất Hạnh, tôi hiểu rằng khi tín đồ Phật giáo nói "tôi không tin có Thượng Đế", thì câu nói đó chẳng có nghĩa lý gì cả. Dường như ở đây, câu nói của cố Tổng Thống Nguyễn văn Thiệu có thể áp dụng được: "Đừng tin những gì [họ] nói, mà hãy nhìn những gì [họ] làm [được]".

Ngẫu nhiên sao, mấy ngày nay tôi được "giới thiệu" đến với nhiều nan đề của đạo tôi. Hôm Thứ Năm, đọc được tin về bé Gabriel, rồi nghe tin hội bảo vệ súc vật Toronto Human Society bị buộc tội tàn nhẫn với súc vật vì họ cứ để chúng sống trong cảnh tồi tệ, không chịu "trợ tử" (euthanize) cho chúng. Sáng Thứ Sáu đọc được, TNS Patrick Kennedy bị vị giám mục giáo phận của ông "cấm" không cho rước lễ, vì ông ta ủng hộ phá thai. Gợi lên hai vấn đề gây nhiều tranh luận trong đạo công giáo: phá thai (abortion), và trợ tử (euthanasia), và gợi lên những câu hỏi cho chính bản thân tôi ....

Câu hỏi 1: Nếu gặp tha nhân đang khổ đau cùng cực, dù họ có van nài mình hay không, tôi có nên giúp họ kết liễu cuộc đời không?
Trả lời, với cảm giác bất lực cùng cực: Khổ thân tôi, tôi không có quyền làm việc đó, tha nhân ạ.

Câu hỏi 2: Nếu không tuân theo mọi điều mà Giáo Hội Công Giáo dạy, tôi có còn là người công giáo không?
Đáp: thưa, có, nhưng là một người công giáo đang mang tội. Bởi một khi đã được rửa tội vào đạo, không ai có thể tước bỏ bí tích ấy ra khỏi thân tôi.

Câu hỏi 3: Nếu biết mình đang mang tội, tại sao không hối cãi và không tái phạm nữa?

Đáp: [lặng người]. Có lẽ cái cảm giác mình mãi là kẻ mang tội, mãi là kẻ đói khát, sẽ giúp tôi bớt kiêu ngạo trong đời.

Câu hỏi 4: Vậy, tội tôi là gì mà ghê gớm thế?
Thưa: đó là tội lười dự Thánh Lễ Chúa Nhật.

Câu hỏi 5: Tội này nặng hay nhẹ?
Đáp: Theo GLCG Phần III, Đoạn II, Chương I, Mục III, (bản tiếng Anh từ mạng Vatican:GLCG#2181):

2181 Thánh lễ Chúa Nhật đặt nền tảng và xác định toàn bộ cuộc sống người tín hữu. Do đó, mọi tín hữu phải tham dự thánh lễ vào ngày lễ buộc, trừ khi có một lý do quan trọng (như bệnh hoạn, chăm sóc trẻ sơ sinh) hay được cha sở miễn chuẩn (x. CIC,1245). Ai cố tình vi phạm sẽ mắc tội trọng.

Hèn gì gần đây tôi có cảm giác linh hồn tôi đang chết dần, chết mòn.

Câu hỏi sau chót: Nếu vì thương tha nhân mà tôi chịu mất linh hồn, thì tôi có được linh hồn mình lại hay không?
Câu này tôi không có thẩm quyền để trả lời. Nhưng tôi đoán chắc là: không.

Đọc tác phẩm "Giêsu là Ai?" của bác Trần Chung Ngọc quả là một cực hình--toàn là lời lẽ khinh miệt, chẳng có chút nào tinh thần đối thoại liên tôn từ một tín đồ Phật giáo. Đây là bài học cho tôi khi đối thoại với tín đồ Chứng Nhân Giê-hô-va.

Trởi lại đề, chương 1 của bác Ngọc thấy có chép:

theo Matthew 1:1-17 thì các thế hệ tiếp nối giòng họ Giê-su từ vua David như sau:

David, Solomon, Rehoboam, Abijah, Asa, Jehoshaphat, Jehoram, Uziah, Jotham, Ahaz, Hezekiah, Manasseh, Amon, Josiah, Jeconiah, Shealtiel, Zerubbabel, Abiud, Eliakim, Azor, Zadok, Akim, Eliud, Eleazar, Matthan, Jacob, Joseph, Jesus.(tất cả là 27 thế hệ.)

Nhưng theo Luke 3:23-28 thì các thế hệ tiếp nối từ vua David tới Giê-su như sau:

David, Nathan, Matthata, Menna, Melea, Eliakim, Jonam, Joseph, Judah, Simeon, Levi, Mathat, Jorim, Eliezer, Joshua,, Er, Elmadam, Cosam, Addi, Melki, Neri, Shealtiel, Zerubbabel, Rhesa, Joanan, Joda, Josech, Semein, Matthathias. Maath, Naggai, Esli, Nahum, Amos, Matthathias, Joses, Jannai, Melki, Leci, Mathat, Heli, Joseph, Jesus. (tất cả là 42 thế hệ.)

Chúng ta nên để ý rằng, trong 2 danh sách trên kể về dòng dõi của Giê-su, chỉ có ba tên giống nhau (chữ đậm), còn thì hoàn toàn khác biệt, và Matthew kê ra 27 thế hệ trong khi Luke kê ra 42 thế hệ. Nếu những tên thế hệ đều giống nhau thì chúng ta có thể cho rằng Matthew bỏ sót, liệt kê cách quãng những thế hệ tiếp nối từ David đến Giê-su. Nhưng rõ ràng là không phải vậy.

Đúng ra, "2 danh sách có ba tên giống nhau" mới thật là vấn đề, bởi hai quyển Thánh Kinh trên đây ghi chép hai dòng dõi khác nhau: Ma-thi-ơ ghi chép dòng dõi từ vua Solomon, con trai của vua Đa-vít , trong khi Lu-ca ghi dòng dõi của Nathan, một người con trai khác của vua Đa-vít.

Vậy tại sao, hai dòng dõi lại hội tụ lại nơi Thánh Giuse? Theo Tự Điển Bách Khoa Công Giáo, có một cách giải thích:

Estha cưới Mathan, con cháu của vua Đa- vít bởi Solomon, và trở thành mẹ [ghẻ] của Jacob; sau khi Mathan chết đi, bà ta lấy ông chồng thứ hai, Mathat, cũng là con cháu vua Đa-vít nhưng thuộc dòng dõi Nathan, và do đó trở thành mẹ [ghẻ] của Heli. Jacob và Heli do đó trở thành anh em trong giới luật. Heli cưới vợ, nhưng chết không có con; góa phụ của ông ta, theo luật của người Levi bấy giờ, trở thành vợ của Jacob, và hạ sanh Giuse. Giuse là con ruột của Jacob nhưng cũng là con của Heli theo pháp luật, và do đó kết hợp hai dòng dõi của nhà vua Đa-vít.

Trở lại vấn đề, nếu là hai dòng dõi khách nhau, vậy tại sao hai danh sách lại trùng hợp ở hai tên Zorobabel (Zerubbabel) và Salathiel (Shealtiel)? Bài viết của Tự Điển Bách Khoa Công Giáo cũng giải thích, có thể là do trùng tên chứ không phải là cùng một nhân vật:

Nếu Salathiel và Zorobabel lúc bấy giờ đã làm rạng danh trong dòng họ Solomon, thì không mấy gì lạ lùng nếu dòng họ của Nathan lấy hai tên ấy để đặt cho hậu duệ của mình. Ở đây, người đọc cần lưu ý rằng, chúng ta chỉ đề nghị một lối giải thích khả dĩ cho vấn đề; khi có sự khả dĩ, thì đối phương của chúng ta không có lý gì để cáo buộc rằng gia phả của Matthew và của Luke mâu thuẫn nhau.

Lại thấy bác Trần Chung Ngọc chép:

Một vài nhà thần học Ki Tô đã đưa ra một cách giải thích có tính cách ngụy biện nhưng không được thông minh cho lắm. Đó là gia phả của Giê-su theo Luke là theo dòng họ mẹ, nghĩa là Maria, chứ không phải là dòng họ bố là Joseph. Nghiên cứu về cổ sử và truyền thống Do Thái, các học giả đã bác bỏ lý luận ngụy biện này. Thật vậy, cả Matthew và Luke đều ghi Giê-su thuộc dòng dõi cha là Joseph chứ không ghi Giê-su thuộc dòng họ mẹ là Maria.

Có lẽ là ở điểm này bác Ngọc nói đúng: Matthew và Luke đều ghi chép dòng dõi của Thánh Giuse. Bởi trang Tự Điển Bách Khoa Công Giáo cũng có nói: theo truyền thống, các giáo phụ không có ai cho rằng gia phả theo Luke là thuộc dòng dõi của Đức Mẹ Maria ("It may be safely said that patristic tradition does not regard St. Luke's list as representing the genealogy of the Blessed Virgin.").

Vậy câu hỏi kế tiếp: Tại sao lại ghi chép dòng dõi của Thánh Giuse trong khi Giuse không phải là cha ruột của Chúa Giêsu?
Trong bộ Tổng Luận Thần Học, Phần 3, Nghi vấn 29, Mục 1, liên quan đến đề tài tại sao Chúa Giêsu lại chọn cho mình một người mẹ đồng trinh đã đính hôn, thấy Thánh Thomas Aquinas chép:

[Ấy] là điều hợp tình hợp lý vì 3 nguyên nhân: vì lợi ích riêng của Ngài, vì lợi ích cho Mẹ Ngài, và vì lợi ích cho chúng ta.

Trong lợi ích cho Chúa Giêsu, có 4 lý do. Thứ nhất: Kẻo lời đồn thị phi của những kẻ nghi ngờ, mà cho rằng Ngài là con hoang. Vì lẽ này, Thánh Ambrose đã nói về Luke 1:26-27: "Làm sao chúng ta có thể trách Herod hay dân Do Thái nếu họ có ý bách hại một kẻ đã được sanh ra bởi tội thông dâm?" Thứ hai, để theo tập tục, hầu cho gia phả của Ngài được vạch theo dòng dõi của [người cha dưới thế gian]. Do đó, Thánh Ambrose đã nói về Luke 3:23: "Đấng đã đến trong thế gian, theo tập tục của thế gian, cần phải được danh chánh, ngôn thuận. Với mục đích này, tục lệ đòi hỏi người đàn ông [trong hai vợ chồng] phải là người đứng ra làm thủ tục ghi danh, bởi đàn ông là đại diện cho gia đình trong nghị viện và tòa án. Tập tục trong Thánh Kinh cũng cho thấy dòng họ của người đàn ông luôn được dùng để liệt kê gia phả". Thứ ba, vì an toàn cho đứa bé sơ sinh, kẻo quỷ thần lại mưu đồ ám hại Ngài. Vì lẽ này, Thánh Ignatius đã nói rằng Đức Bà phải được đính hôn, "hầu cho phương cách hạ sanh của Ngài được che giấu khỏi tai mắt của quỷ thần". Thứ tư, hầu cho Ngài được che chở bởi cha nuôi là Thánh Giuse, người được gọi là "cha" của Ngài, bởi là người đã nuôi dưỡng Ngài dưới thế gian.

Việc ấy phù hợp cho Đức Mẹ Maria bởi 3 lý do. Thứ nhất, bởi thế Đức Bà mới được thoát khỏi sự trừng phạt của người thế gian, đó là "kẻo Bà bị ném đá cho đến chết, bởi người Do Thái, vì tội thông dâm", theo lời Thánh Jerome. Thứ hai, để bảo toàn cho danh tiết của Đức Bà; Thánh Ambrose nói về Luke 1:26-27: "Bà phải được đính hôn, ngõ hầu tránh khỏi sự tổn thương bởi tai tiếng là kẻ bị xúc phạm tiết hạnh, khi bào thai trong bụng Bà lớn dần". Thứ ba, như Thánh Jerome nói, để hầu cho Thánh Giuse có thể chăm sóc cho bà.

Việc ấy cũng gây lợi ích cho chúng ta bởi 5 lý do.
Thứ nhất, do vậy mà Thánh Giuse có thể làm chứng cho chúng ta về sự hạ sanh của Chúa Giêsu bởi một người nữ đồng trinh. Thánh Ambrose nói: "Chồng bà là một chứng nhân đáng tin cậy về sự trong sạch của bà, vì bởi lẽ ra ông phải oán trách bà do sự ô nhục ấy, và trả thù vì bà làm tổn thanh danh ông, nếu thật sự ông không chấp nhận mầu nhiệm."
Thứ hai, bởi thế lời lẽ của Đức Bà trở nên đáng tin cậy hơn khi bà khẳng định sự trong sạch của mình. Thánh Ambrose nói: "Niềm tin nơi lời nói của Đức Bà Maria được thêm sức mạnh, động cơ của lừa dối được dẹp tan. Nếu bà không được đính hôn khi mang thai, bà sẽ bị buộc phải che giấu bằng lời dối. Khi đã được đính hôn, bà không còn lý do để nói dối, trong khi sự mang thai là một tặng thưởng của hôn nhân và nó chúc phúc cho sự kết hợp vợ chồng. Hai lý do trên đây, góp phần tạo sức mạnh cho đức tin của chúng ta.
Thứ ba, ngõ hầu cho mọi sự bào chữa có thể được loại bỏ đối với những trinh nữ khác, cho dù muốn thận trọng, lại rơi vào sự ô nhục. Thánh Ambrose nói: "Thật là điều không thích hợp nếu các trinh nữ để mình bị vấp phải tai tiếng xấu, và rồi lại viện cớ rằng chính Đức Mẹ Chúa Trời đã từng bị áp bức bởi ô danh".
Thứ tư, bởi vì sự kiện này mà Giáo Hội công giáo lấy làm gương, đó là một nữ đồng trinh, nhưng lại được đính hôn với người đàn ông (Chúa Kitô), như Thánh Augustine nói (trong tác phẩm De sancta virginitate, quyển xii).
Thứ năm, bởi Đức Mẹ Chúa Trời được đính hôn và lại là nữ đồng trinh, cả hai lối sống trinh tiết và kết hôn được tôn vinh qua con người Bà, ngược với những kẻ dị giáo nào đã từng gièm pha lối này hay lối nọ.

Hôm qua, thấy bác David viết:

[Mặt khác, cách tốt nhất tôi có thể đề nghị với KA là bạn nên đem những gì đọc được, đến xin sự chỉ giáo của cha xứ. Tôi không có khả năng bằng các vị linh mục, bởi họ đã dành nhiều năm trong tu viện, cùng sự sốt sắng suy niệm hằng ngày, để hấp thụ chân lý của đạo mình.]

Tớ thấy tự bản thân mình đi tìm hiểu và nếu kẹt lắm thì vào đây hỏi ý bác là chắc ăn nhất. Mấy cha xứ ngày nay rất bận rộn với việc hành chánh và cuộc sống riêng tư nên tầm hiểu biết của các ngài chẳng có bao nhiêu mà gỡ rối tơ lòng" cho ta. Vơ đũa cả nắm cũng không đúng, các cha người Mỹ thì có kiến thức thần học nhiều hơn, vì các ngài có giờ để suy ngẫm thánh kinh. Chuyện hành chánh thì có hội đồng giáo xứ lo. Còn các cha VN ta, tại các nhà thờ VN thì khác. Các ngài phải lo hết mọi chuyện nên chẳng có giờ kinh kệ nhiều. Hỏi tới thì các ngài cáo lui ngay. Chưa kể là người VN ta bên này là cộng đồng nhỏ nên các cha cũng hay được mời làm cố vấn cho cộng đồng, nên từ từ đi vào con đường chính trị. Tớ nghĩ bác là người có khả năng nhất. Chúng tớ sẽ vào đây xin "gỡ rối tơ lòng"

Dzời ạ! Mấy bác kỳ vọng chi nơi tôi, trong khi trong đức tin, chính tôi là kẻ đói nghèo còn cần phải đi ăn xin nơi mấy bác mới đúng. Ngay cả ở những gì tôi viết, các bác cũng cần phải kiểm chứng với giới thẩm quyền của giáo hội, bởi chỉ các vị ấy mới có quyền thừa tác từ Chúa Giêsu để truyền bá đức tin.

Tôi viết với mục đích chia sẻ những quá trình "tầm đạo" của bản thân, hơn là "giảng đạo". Nếu có chỗ nào không đúng thì xin các bác không ngại chỉ điểm dùm cho. Bởi tôi thấy lời của GS Randy Pausch trong Bài Giảng Cuối Cùng rất chí lý: "Khi anh [nói/làm] sai mà không ai màng nói gì cả, thì có thể là họ đã bỏ anh."

Bên Phật giáo có Tứ Diệu Đế. Nay nhờ Đức Ông Charles Pope soi sáng (biết qua bài viết của Lm. Philip Neri Powell), đạo Công Giáo vốn có Ngũ Diệu Đế, gọi là 5 Phúc Thật Khó Chấp Nhận:

1. Khổ đau là một phần tất yếu của cuộc sống.


2. Cuộc đời của tôi không phải là vì tôi. Tôi cần phải lắng nghe xem Ông Trời có sắp đặt gì cho tôi.


3. Tôi không phải là người nắm quyền. Quyền lực là một ảo giác. Mọi nỗ lực cố để nắm quyền, hầu lôi kéo kết quả theo ý mình, là một trò buồn cười, nếu không muốn nói là tai hại. Tôi cần phải biết phó thác cho Thiên Chúa.


4. Tôi không mấy quan trọng. Có rất nhiều người khác quan trọng hơn tôi nhiều, và có thể thời điểm nào đó sẽ đòi hỏi tôi phải dâng hiến mạng sống của mình để cho người nào khác được sống.


5. Tôi sẽ chết. Tôi nên chuẩn bị mọi thứ hầu cho xứng đáng mà gặp Đấng Tạo Hóa. "Chuẩn bị" này bao gồm sự lo trọn bổn phận của đời này để được hưởng phúc đời sau. Nghĩa là với tư cách là một người "chăn vườn", tôi đã làm gì để góp phần xây dựng cho con người, Trái Đất, vũ trụ, là ruộng vườn và cây trái của của Đấng Tạo Hóa, ngày một xanh tươi hơn?

Phụ đề: vì sao ta cầu nguyện

"I also came to understand that the purpose of prayer was not to change God’s mind, but to change my heart."
(Tôi dần dần hiểu được rằng mục đích của việc cầu nguyện không phải là để thay đổi ý định của Chúa, mà là để thay đổi tấm lòng tôi.)

Đọc mấy lời giới thiệu này thôi đã đủ thu hút tôi tìm xem "mùa 2" của chương trình Nothing More Beautiful (Không gì đẹp hơn) bởi Tổng Giáo Phận Edmonton, được phát hình trên đài Salt+Light TV.
Cập nhật 25-11-2009 15:02: xem (và nghe) lời chứng của cô Lydia Cristini ở đây.


"Cầu nguyện không phải để thay đổi ý của Chúa, nhưng để thay đổi tấm lòng tôi." Câu này thật tuyệt vời. Vậy, tôi đọc kinh không phải để Chúa nghe, nhưng để chính tôi nghe, để những lời kinh ấy cảm hóa, và tác động đến tâm tư, lời nói, và việc làm của tôi. Tôi cần phải trở lại với thói quen đọc kinh mỗi sáng như khi còn ở Nhật Bản. Lúc đó do ở chung với mấy cha con của bác Nguyễn Thời Thí (một gia đình cực kỳ ngoan đạo), nên mỗi sáng bị đánh thức sớm 6h30, bị lôi đầu lên nhà nguyện của Cha George Cloutier để đọc kinh, rồi 7h30 bị kéo cổ tới nhà dòng của Sơ Muraoka để giúp lễ cho Cha George. Giờ đây, nhìn lại, tôi cảm thấy phúc đức vì đã được hưởng những cái "bị" ấy làm nền tảng cho đức tin.

Năm ngoái, xem bài giảng của Đức TGM Richard Smith của Edmonton, tôi lưu ý tới điểm này (thời điểm ~ 25:00-30:00): có một quan niệm, rằng trong mổi người chúng ta hiện hữu hai quyền lực ngang hàng và đối lập với nhau--một chánh, một tà. Trong truyền thông đại chúng, ta nhận thấy quan niệm này được biểu hiện qua hình ảnh một thiên thần ngồi bên vai phải, và một quỷ thần ngồi bên vai trái của ta. Đây là một quan niệm sai lầm. Trích lời TGM Smith:

Vâng, có một quyền lực tà ác đang hoành hành trong thế thới, và nguồn gốc của nó là một sự huyền bí, nhưng chúng ta có thể vượt qua nó, và đừng để nó làm động cơ khiến ta tuyệt vọng.

Nguồn gốc của nó là một sự huyền bí? Lời Đức Cha Tổng khiêm nhường thật. Người công giáo ta thừa biết nguồn gốc nó phát xuất từ Sa Tăng, và Sa Tăng dù sao cũng chỉ là một "tạo vật". "Tạo vật" không thể nào thắng nổi Đấng đã tạo nên nó. Bởi thế ĐTC Benedictô XVI mới thốt ra câu: "không gì đẹp hơn được tìm biết Chúa Kitô". Tôi đang đọc tác phẩm "Niềm Vui Khi Được Biết Chúa Cứu Thế" (The Joy of Knowing Christ) của Ngài, như để tìm lại đức tin của chính mình.



Xem đài truyền hình Salt+Light, trực tuyến:



Lịch trình:

Jesus Christ: Word of God Made Flesh
Catechist: Most Rev. Richard Smith, Archbishop of Edmonton
Witness: Lydia Cristini, teacher
Broadcast: November 7th at 9:00 pm ET, encore presentation Tuesday, November 10th at 8:00 pm ET

Jesus Christ: The Way, the Truth and the Life
Catechist: Most Rev. Thomas Collins, Archbishop of Toronto
Witness: Mother Agnes Mary Donovan, SV
Broadcast: December 19th at 9:00 pm ET, encore presentation Tuesday, December 22nd at 8:00 pm ET

Jesus Christ: Lamb of God and Bread of Life
Catechist: Most Rev. Gary Gordon, Bishop of Whitehorse
Witness: Sister Annata Brockman, SC
Broadcast mid-February 2010

Jesus Christ: Crucified and Risen Lord
Catechist: Most Rev. J. Michael Miller, CSB, Archbishop of Vancouver
Witness: George Weigel, author
Broadcast late April 2010

Jesus Christ: Revelation of the Trinity
Catechist: Cardinal Daniel DiNardo, Archbishop of Galveston, Houston
Witness: Carl Anderson, Supreme Knight, Knights of Columbus
Broadcast early June 2010

Cha Giuse Trần Việt Hùng, của Bronx, vừa có bài viết về phong trào Canh Tân Đặc Sủng. Trích đoạn:

Chúng ta đừng gán ghép cho Chúa Thánh Thần mọi thứ kẻo bị xúc phạm. Chúng ta đừng cuồng tín. Đừng bị ảo giác chi phối. Niềm tin của chúng ta cần đặt trên nền tảng vững chắc nơi Thánh Kinh và Thánh Truyền. Hãy sống đạo trưởng thành, đừng ủy mị và mê tín hay cả tin.
...
Chúa Thánh Thần sẽ làm việc bất cứ ở nơi nào. Gió muốn thổi đâu thì thổi. Chúng ta không thể cản ngăn ơn Chúa Thánh Thần.

Còn một vấn đề Cha không nhắc tới: quá sốt sắng, thậm chí đến mức độ nghiện ngập.

Tin từ mạng lưới của Tổng Giáo Phận Toronto: POPE BENEDICT XVI APPOINTS TWO AUXILIARY BISHOPS
FOR THE ARCHDIOCESE OF TORONTO

Bản tin tiếng Việt của Thời Báo Toronto: Linh mục Nguyễn Mạnh Hiếu được đức Giáo Hoàng bổ nhiệm làm giám mục phụ tá tổng giáo phận Toronto.

Cha Hiếu là người Việt Nam đầu tiên tại Toronto, không may, được ĐTC bổ nhiệm chức Giám Mục. Phải chi Cha Hiếu viết blog thì hay quá.

Nhân tin này, tôi biết thêm một blog mới, của Đức Cha Terry Prendergast, nguyên giám mục TGP Toronto, và hiện là tổng giám mục của Ottawa.

Chiều hôm qua, tam muội tôi xuống chơi. Lâu lắm rồi nó không xuống thăm tôi, còn mấy dịp tôi lên nhà nó thì không có nó ở nhà.

Hôm nay mẫu thân tôi làm mâm cơm chay cúng giỗ Bà Ngoại tôi. Sáng nay định thức dậy sớm để đọc kinh cầu nguyện cho linh hồn Bà Ngoại, nhưng dạo tâm hồn tôi mệt mỏi, nên ngủ tới 10h00 sáng mới thức giấc.

Sáng nay mẹ tôi đi cúng chùa. Trưa nhị đệ tôi nó lên chơi. Chiều mẫu thân đi chùa về, mua đồ chay từ chùa về, làm mâm cơm cúng ở nhà. Tôi gọi điện mời phụ thân tôi xuống cùng vui--hơi băn khoăn tại sao dạo này tôi cần thiết phải mời thì ông mới xuống. Xong thì tôi xách xe chạy một vòng, mua kết bia cho mấy anh em nhâm nhi, và mua ít trái cây về cúng Bà Ngoại.

Khi tôi về tới nhà, thấy nhị đệ tôi nó đang ở trước cửa nhà, thay mặt tôi "tiếp đón" hai anh truyền đạo Nhân Chứng Giê-hô-va, tôi vội ra "đỡ lời" nhị đệ tôi. Hai người, một Việt một Tây, xưng tên là "Hòa" và "Bình". Anh Hòa, mẹ lại là một người công giáo, nhưng chẳng hiểu sao anh ta lại theo NCGHV. Tôi trao đổi với hai anh về câu "Gioan 1:1" trong Thánh Kinh Kitô giáo . Tôi hỏi hai anh có sự giải thích thế nào về lối chuyển dịch theo bản dịch NWT. Tôi cố thuyết phục họ về thuyết Chúa Ba Ngôi; họ cố thuyết phục tôi về quan niệm "thần linh" trong tín ngưỡng của họ. Tôi yêu cầu họ nêu lên ví dụ nào khác trong Kinh Thánh mà các thánh nhân hoặc thiên thần được gọi là "god", tương tự như lối dịch của NWT trong "Gioan 1:1" về Chúa Giêsu. Họ hứa sẽ tìm, và sẽ email cho tôi. Về "Gioan 1:1", sau này tôi sẽ có bài "siêu tầm" riêng. Hiện thời, chỉ ghi thêm ý này: tôi hỏi họ về Gioan 1:1 là vì tôi cho rằng quan niệm về Chúa Giêsu là điều tất yếu trong Kitô giáo. Nếu hiểu sai Chúa Giêsu là ai, thì rất có thể ta sẽ hiểu sai những lời dạy của Ngài. Hiện nay hầu hết các giáo phái Kitô giáo đều tin rằng "Giêsu là Đức Chúa Trời", ngoại trừ tín đồ NCGHV tin rằng Giêsu chỉ là một vị thần linh.

Phụ thân tôi xuống tới, mọi người ngồi vào bàn, với mấy món đơn sơ, vừa ăn vừa nghe mẫu thân tôi kể chuyện đời xưa về Bà Ngoại. Quan niệm của tôi về việc cúng giỗ ông bà: mục đích chính là để tưởng nhớ; cúng kiếng là để no bụng cho người sống, chứ người chết thì ăn được gì. Tưởng nhớ là để noi gương những cái hay, thậm chí những cái ta cho là "dở" cũng có thể dạy cho ta được bài học. Bởi mục đích chính là tưởng nhớ, cho nên tôi không đồng ý với lý luận cho rằng chỉ có nơi nào làm nhà thờ chính thức (nhà Dì Hai tôi bên VN, bởi là con gái lớn trong gđ) thì mới làm lễ giỗ, còn ngoài ra thì thôi. Tôi cám ơn mẹ tôi đã cho tôi cơ hội để có thêm chút ấn tượng về bên ngoại.

Đã lâu, tôi không có chút ấn tường gì về Bà Ngoại. Mẫu thân kể, Bà mất năm '77, thọ 46t. Do bệnh đau bao tử nên bà nhập viện để uống thuốc và điều trị, đêm khuya đi tiểu tiện, trượt chân mà té, nằm hôn mê trong nhà cầu. Tới sáng, dì Út tôi (lúc đó khoảng 7-8 tuổi gì đó) đi tiểu, thấy bà nằm đó, bèn vội kêu cấp cứu. Mẹ tôi--lúc đó do phải buôn bán xoay sở cho gia đình nên ở nhà, không trực trong b/v--hay tin thì chạy ngay vào nhà thương trông nom. Mẹ tôi đổ lỗi cho mấy người "bác sĩ quốc doanh" (lúc đó mới vừa "tiếp thu" các bác sĩ "ngụy" đã bỏ chạy hết), thiếu hiểu biết, gây trì trệ, không điều trị gì mà chỉ thử máu cho đến chết, cứu chữa không kịp thời nên Ngoại tôi mới tử vong. Khi Ngoại tôi mất, Mẹ phải mướn xe, giữa đêm đen, chở xác bà về nhà. Mẹ kể, trên đoạn đường về, Mẹ nhìn thấy bóng một người đàn bà đội nón lá, băng qua đường, rồi khuất bóng sau chiếc xe vừa chạy ngang. Bác tài xế hỏi: "Vừa rồi chị có thấy gì không? Đó là ma đó!" Mẹ cho rằng đó là Ngoại tôi, vừa đã xuất hồn.

Nhờ bác David gợi ý hôm nọ, mấy hôm nay tôi tìm hiểu thêm về phong trào Công Giáo Canh Tân Đặc Sủng (Catholic Charismatic Renewal movement). Theo bài viết trên Wikipedia, phong trào này bắt nguồn từ thập niên 1960 bởi giáo phái Ngũ Tuần (Pentecostals), gọi là Charismatic Renewal (Canh Tân Đặc Sủng, hoặc Canh Tân Thần Ân), và, từ 1967 trở đi, được cộng đồng Công Giáo hưởng ứng. Các chương trình cho phong trào này được gọi là các buổi "Cầu Nguyện Thánh Linh" hoặc "Khóa Thánh Linh" (xem bài viết này trên mạng thanhlinh.net: CHÚNG TÔI DỰ KHÓA THÁNH LINH TẠI NEW ORLEANS). Cộng đồng công giáo ở Austin - Texas cũng có nguyên một web site cho phòng trào này (sao Toronto không có, ta?).

Trên YouTube có đoạn video giới thiệu này: Catholic Charismatic History



Nói chung, đây là một phong trào lành mạnh, nhằm cho tâm linh và ý chí của con người được hướng về Chúa.

Tuy nhiên, người tu hành có câu nói: "đạo cao 1 thước, ma cao 1 trượng". Tại Toronto, vào năm 1994, đã xãy ra hiện tượng quái đản mà sau này được phổ biến với cái tên Toronto Blessing (Phép lành Toronto), do nhóm nhà thờ (Tin Lành?) tên Toronto Airport Christian Fellowship (TACF) khởi xướng:





Trong bài giới thiệu phong trào Canh Tân Đặc Sủng trên blog Xuân Bích của Đại Chủng Viện Huế, thấy có đề cập tới hiện tượng Toronto Blessing và gọi đó là "làn sóng thứ ba" của phong trào Canh Tân Đặc Sủng. Cần nhấn mạnh, những người khởi xướng "Toronto Blessing" không phải là tín đồ công giáo, nhưng xem chừng, hiện tượng này đã tạo dư luận lớn lúc bấy giờ, đến nỗi cộng đồng Công Giáo cũng phải lên tiếng. Bác Colin Donovan, phó giám đốc của đài truyền hình EWTN, có bài viết rất hay, đã góp phần cho sự nhận định của tôi về vụ này. Tôi đặc biệt để ý đến câu này: "Thánh Gioan tông đồ đã khuyến khích chúng ta nên thử thách những 'thần linh' này (1 John 4)". Thoáng nghe, tưởng chừng như câu này gây mâu thuẫn với câu: "Anh em đừng thử thách ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của anh em, như anh em đã thử thách ở Massah" (Đệ Nhị Luật 6:16). Nhưng, với Thiên Chúa không thể có sự mâu thuẫn. Do vậy, tôi buộc phải hiểu rằng: 1 John 4 khuyên đừng vội tin một cách mù quáng mà dễ bị Satan đánh lừa; và ĐNL 6 khuyên rằng khi đã đủ chứng cớ để tin, thì đừng cố chấp, cứng lòng.

Nếu ngày nào đó tôi đi dự các buổi "cầu nguyện thánh linh" do cộng đồng công giáo tổ chức, tôi sẽ đi với mục đích gì khác chứ không phải đi để tìm "dấu lạ". Mục đích gì thì chưa biết. Tôi hay chú ý tới những tác động của Chúa Thánh Thần trong tôi. Chưa thấy có sự thúc giục mạnh mẽ nào lôi cuốn tôi tới phong trào này--có thể câu hỏi đặt vấn đề của bác David là một sự khởi đầu. Hiện thời, tôi có linh cảm với sự tác động này mạnh hơn: hãy đi gặp cha xứ mà xưng tội cho mau!

Halloween năm nay nhầm ngày Thứ Bảy, cho nên tôi được dịp ở nhà phát bánh kẹo cho mấy đứa trẻ hàng xóm. Trời có gió mạnh, nên khá lạnh. Thế mà lũ trẻ vẫn kéo nhau đi "trick or treat" đông như giặc. 18h30 là chúng đã bắt đầu bấm chuông nhà. Hai mươi mấy đồng bánh kẹo mua từ Wall-Mạt cầm cự được gần một tiếng đồng hồ thì hết sạch.

Tam muội nó gọi đến hỏi thăm, bảo rằng nó đang chuẩn bị đi halloween party. Hmmm...từ đó tới giờ tôi chưa từng đi dự tiệc halloween.

Mấy hôm trước cu J gửi email "mời" Bác Hai lên Guelph đi "trick or treat" với hai anh em nó, mà tôi chưa hồi âm. Hôm nay thấy trời lạnh quá cho nên tôi "khước từ".

Năm ngoái trời ấm, nên phát sạch thùng bánh kẹo ở nhà, tôi khóa cửa, ra ngoài dạo xóm để chiêm ngưỡng quang cảnh "trick-or-treating". Tôi từ đó tới giờ chưa từng đi trick-or-treating. Thấy khá vui nhộn. Đi ngang một nhà, thấy có đề bản: "No treat or treating. We don't believe in Halloween." Hmm...chắc nhà này theo đạo gì đây. Tôi coi halloween như là một cơ hội để phát lộc vui cho chính bản thân tôi. Khi lũ "ma quỷ" tới trước cửa nhà tôi với câu chào "Trick or treat!", tôi thèm lắm muốn trả lời với câu "God bless you, you little devils!", nhưng kềm lòng với câu "happy halloween!"

Một câu hỏi thoáng lên: anh không sợ bị ma quỷ "cám dỗ" lôi kéo anh theo tà ma sao? Đối với một người công giáo, nếu tin rằng ma quỷ có đủ sức mạnh để lôi kéo ta theo tà đạo, thì chẳng khác nào ta tin rằng Chúa Thánh Thần đang ngự trong ta không mạnh bằng tà ma: "anh em lại chẳng biết rằng thân xác của anh em là Đền Thờ của Thánh Thần đó hay sao?" (1Cor 6:19)

Nhiều người công giáo muốn "tẩy chay" ngày ma quái này. Nhưng thật ra, người ta nên lợi dụng ngày ma quái này để "cảm hóa" những linh hồn ma quái thành những linh hồn hoàn thiện.

Dĩ nhiên, tôi không phải là phát ngôn viên chính thức của Giáo Hội Công Giáo.