Thanh Hai Tran's Web Log in Vietnamese ... with some English here and there.

Anh bạn NT của tôi viết:

Nhân tiện, trong ngữ cảnh đoạn trích trên tôi e dè nghĩ đến "thị kiến"-- cái thấy siêu việt, và luôn tâm niệm rằng sống ở đời nên chăng cần có vị giác đủ tốt để chấp nhận nếm đủ mọi thứ ngọt bùi, chua đắng, mặn chát như nó vốn thế...

Hmm...Chắc phải mắc bẫy của anh thôi, bởi tôi đã cố tình tránh không chuyển ngữ phần trích đoạn của bài viết.
Nhưng âu cũng là cơ hội để nghiền ngẫm về dịch thuật.

Từ "thị kiến" (vision) mà anh nêu dường như là gần giống với ảo giác, dùng như trong trường hợp của câu "rất đông người đã thị kiến Đức Mẹ tại Lộ-Đức". Trong khi, "vision" theo đoạn trích trong bài ngụ ý tầm nhìn xa và rộng của một người, như lời anh: "cái thấy siêu việt".
Có thể nào tạm dịch là "viễn giác"?

ĐHY Seán O'Malley của Boston viết về bác Tom Flatley:

Tom was a very, very dedicated Catholic. He used to say that his only job was to get to heaven and to take as many people with him as he could.
...
Tom was a man with a clear vision of life, a profound faith and passionate love for what really mattered to him: his family, his Church, his community, his work, his native Ireland, his adopted country, the countless causes he supported to make this world a better place.

Chúng ta luôn muốn biết rõ mình phải làm gì trên đời này. Những ai có thị giác tốt về cuộc đời và can đảm thực thi được như vậy, phải là những người rất có phước.

Trưa nay tản bộ qua Sherway Gardens mua ly cà phê Second Cup, mặc quần tây, áo sơ mi dài tay mà nửa ước mình đang mặc quần sọt, áo ngắn tay:

Nguồn: AccuWeather.com

Ngày hè đầu tiên năm nay chính thức là ngày 21 tháng 6.

Dạo này sức khỏe tôi khả quan hơn mấy năm trước, nhưng vẫn chưa đạt đến mức "đại lực kim cang", bởi Thứ Bảy vừa rồi giang nắng cái đầu trần làm cỏ trước sau nhà, tối đến liền bị ơn ớn lạnh--may là không đến nỗi quỵ luôn mấy ngày.

Thằng em tôi hôm qua xuống chơi, nghe tôi dùng hai chữ "làm cỏ", hắn khì cười, như muốn nói "sân nhà có tí xíu mà cũng bày đặt dùng chữ 'làm cỏ', nghe như to tát chi lắm". Cái thằng này! đúng là mình cố tình thổi phồng phô trương thanh thế mà, làm cụt hứng.

Quả thật ở xứ lạnh đây mà cũng trồng mai được. Mấy cây tôi thường thấy quanh đường phía tây-bắc của thành phố--và trong công viên High Park--đích thật là cây mai (chính xác hơn là "cây đầu xuân", tiếng Anh gọi là Forsythia)--hôm qua đi rảo trong Home Depot tìm cây hoa mua về trồng, mới biết tên tiếng Anh của nó.

ĐHY Francis Arinze giảng giải về Theology of the Body (Thần Học về Thể Xác) của ĐTC Gioan Phaolô II:



Có lẽ mục tiêu của bài giảng này nhắm vào những vụ xì-căng-đan gần đây ở giáo hội bên Hoa Kỳ--linh mục lạm dụng trẻ em, hôn nhân đồng tính, xã hội với lối sống buông thả.

Vài điểm suy ngẫm:

• các vị thánh nhân đã từng tự kiềm hãm, kiềm chế bản thân trước sự cám dỗ của xác thịt.


• Dĩ nhiên, nếu tự mình thì không thể nào vượt qua được mọi sự cám dỗ. Nên cần có sự khiêm tốn, nhìn nhận sự yếu đuối của chính mình. Nhìn nhận không phải để tuyệt vọng.


• Sự khác biệt giữa thánh nhân và người phạm tội: thánh nhân biết phó thác mình trong ơn Chúa Cứu Thế, để rồi từ ơn Chúa và bởi sự hợp tác với Chúa, họ được phục hồi.

Gần tháng nay, mỗi sáng dậy đã bắt đầu bị hắt-xì hơi, sổ mũi chảy nước mũi--biểu hiện cho mùa dị ứng (khoảng cuối tháng tư tới đầu tháng chín) bắt đầu.
Có thể là do lạnh phổi mà gây ra. Quan sát mấy tuần nay trên bản thân, cho thấy, chút hoạt động mỗi sáng này có tác dụng giảm thiểu tình trạng sổ mũi, hắt-xì:

1. Sáng dậy tròng ngay vào một cái áo ấm. Tôi thì thích chiếc áo "lông gấu" của tôi (chắc không phải lông gấu thật), rất ấm.


2. Vận động làm nóng cho cơ thể bằng cách tập thể dục, chạy bộ, hay tập tạ (tôi thì, gần đây, tranh thủ dậy sớm để tập tạ khoảng 15-30' mỗi sáng).


3. Uống một ly trà nóng.

Hôm qua trên đường đi làm, gặp một đoàn xe đưa đám, chạy cùng hướng với tôi, làm choáng đường. Họ còn được hai xe cảnh sát hộ tống, làm tôi phân vân không biết nên qua mặt họ hay ngừng. Chạy bên cạnh họ được một lát, cuối cùng, do chút áy náy, tôi quyết định tắp vào lề đường chờ cho họ qua.

Chút thắc mắc từ sự việc này...

1. đáng tang như thế nào thì mới được cảnh sát hộ tống, và


2. người lái xe như tôi phải cư xử thế nào? Nhường đường hay chạy chung, chạy bên cạnh với, hay qua mặt họ?

Một chút tra cứu trên Yahoo! Answers (cụ thể là đây và đây) cho biết đôi điều thú vị:

1. Tang gia có thể mướn cảnh sát hộ tống đoàn xe đưa đám tang.


2. Để kính nể người khuất mặt, nếu đường hẹp thì nên tắp xe vào lề để nhường cho đoàn xe. Ở vài tiểu bang Mỹ thì đây là luật bắt buộc, có thể bị phạt nếu vi phạm. Tuy nhiên tôi chưa tìm thấy luật lệ ở Ontario ra sao về vấn đề này.

Cùng đề tài, nhớ năm ngoái chạy trên đường nhỏ trong thành phố, tới một ngã ba (|--) có xe từ đường phía bên phải tôi muốn cua trái. Tôi bèn dừng nhường cho hắn qua. Hắn qua xong. Tên phía sau hắn cũng tháp tùng qua. Rồi chiếc thứ ba, thứ tư. Tôi tức quá, miệng quát thầm "What the f***!!! Tao tốt bụng nhường cho một thằng thôi chứ tụi mầy ăn theo cả lũ sao?" Tôi bóp còi hai cái "bíp bíp". Anh thứ năm đang vòm vèm định qua, thấy tôi bóp còi, bèn dừng lại. Tôi vọt qua, quét tia mắt lửa nhìn tên tài xế, vừa kịp nhận ra tấm bảng để ở kính trước đề "FUNERAL". Thì ra hắn cùng đoàn xe đưa đám với mấy thằng mình vừa cho qua. Hối hận.

Vừa hay tin, thần tượng âm nhạc của tôi, Shania Twain, đã chia tay với phu quân Robert Lange sau 14 năm chăn gối. Thành thật chia buồn. Tôi hiểu được cảm giác (2/26/2005)--nhìn lại tập nhật ký, giữa tháng 2 và 3 năm 2005 liên tiếp không thấy có bài nào thì biết tại sao. Trong khoảng thời gian ấy, tôi nghe đi nghe lại rất nhiều, bài hát này của cô: It Only Hurts When I'm Breathing (2002).

Nghe đâu cơ quan từ thiện Công Giáo Caritas đã có chút thành công trong công việc cứu trợ nạn nhân Nargis, trong khi các cơ quan cứu trợ khác vẫn còn bị chính quyền Miến Điện cản trở.
Hồi còn ở Nhật Bản, tôi có được nghe nói về Caritas--dân tị nạn như tôi từng được họ giúp đỡ rất nhiều. Vừa mới lên mạng của họ xem thử nhưng không thấy nhận đóng góp trực tuyến, bèn qua mạng ShareLife (ShareLife là một thành viên của Caritas). Nhà thờ Thánh Cecilia, nơi tôi hay đi xem lễ, vẫn thường quyên góp cho ShareLife. Lần này chắc cũng không ngoại lệ, nhưng dạo này tôi ít đi lễ nhà thờ, nên đành đóng góp qua mạng vậy.

Bạn ha hahaha viết:

Em muốn học một chương trình tiếng anh bên bển nên muốn hỏi một ai đó xem trường học nào tốt để học. CCEL ở vancouver ổn không. Sinh hoạt phí ở đấy có mắc không?

Theo thắc mắc của bạn, tôi mò lên mạng của trường Canadian College of English Language ở Vancouver, thấy có đoạn vi-đi-ô giới thiệu này (có phụ đề) khá hấp dẫn:



Tiếc rằng tôi ở Toronto, không sống ở Vancouver, bằng có thì nhất định đi tham quan một vòng rồi tường trình cho bạn rõ. Đại khái thì Vancouver người Việt cũng khá đông, mức sống--theo thống kê năm 2006 của 2ontario.com--cao gần tương đương với Toronto:


Theo một vài thông tin từ UBC (xem đây và đây), bạn cần dự trù khoảng $15,000CAD chi phí (chưa tính học phí) cho một năm học tại Vancouver.

Ở Toronto cũng có rất nhiều trường Anh ngữ ngoài các chương trình Đại Học như ILAC, MET, ...

Chiều tối Thứ Bảy: tụi tôi đột nhập nhà mẫu thân--nhị đệ nó lên từ Guelph, đem sẵn tôm hùm và thức ăn nấu sẵn từ nhà nó xuống. Tôi, đảo xuống từ Vaughan--do sẵn đi dạo trên ấy--trên tay trang bị một két Heineken. Vì bởi, em tôi nó tới với mục đích khao mẹ trong ngày Hiền Mẫu; còn tôi đến với mục đích khao chính mình . Mẹ làm ở tiệm tới 5h, xong giông về, cả nhà--trừ vợ chồng chú út vắng mặt vì có công chuyện--cùng làm một chầu. Xong, đám của nhị đệ đáp xuống nhà tôi ngủ qua đêm.

Xế chiều Chúa Nhật: mở lò nướng thịt ra, tại nhà tôi làm một chầu nữa. Lần này có phụ thân tôi "phụ họa", ông cụ đem xuống một bình Carlo Rossi 3L, cùng lai rai cho tới tối gần cạn bình (can phạm chính làm cho cạn bình là tôi). Gần tối đến, lại có tam muội tôi lần đầu tiên tự lái xe tới chơi.

Chủ yếu, thấy mẹ tôi khá vui, vì không thấy bà đâm thọc ông già hôm nay. Cầu Chúa và Thánh Mẫu cho mẹ nhiều niềm vui hơn nữa. +++

Phần tôi, khỏi phải nói thêm cũng đủ biết tôi vui. Nhớ lại câu "mồ côi cha ăn cơm ăn cá, mồ côi mẹ liếm lá ngoài đường". Tôi không thật sự mồ côi cha, cũng không hẳn là mồ côi mẹ, nhưng eo ơi, cũng có một thời tuy nhà có cơm có cá nhưng gần như liếm lá ngoài đường. Nhưng thôi, nhiều người nói số tôi vẫn sướng hơn thằng em tôi. Có lẽ vậy. Dĩ nhiên tôi biết, tôi may mắn hơn rất nhiều người.

Bên mạng O'Reilly Radar, có cuộc thảo luận sôi nổi về giá cả dầu mỏ và nghịch lý Fermi. Tôi chú ý đoạn:

Mặc dù tôi vẫn lạc quan về khả năng của nhân loại để vượt qua những thử thách to tát, tôi có đủ ý thức về lịch sử để biết rằng thảm họa đã từng xãy ra, xã hội đã từng có quyết định sai lầm, và nền văn minh cũng đã từng (và có khả năng) bị diệt vong.
...

Những xôn xao về khí hậu, môi sinh, gần đây gợi nhớ tới đoạn mở đầu của truyện Superman (1938): các nhà bác học cảnh báo với các nhà cầm quyền về nguy cơ phát nổ của hành tinh Krypton; các bác cầm quyền không nghe; sau đó Krypton biến thành cát bụi vũ trụ.

Sang đề tài khác, lại thêm một nghịch lý, Miến Điện hiện đang bị cơn bão xoáy Nargis làm thiệt hại hơn trăm ngàn người. Trong khi đó, nhà cầm quyền đang trì trệ việc cấp thị thực cho nhân viên từ thiện vào tiếp trợ. Có người đã đề nghị LHQ nên áp dụng điều khoản Trách Nhiệm Bảo Vệ (Responsibility To Protect) đển can thiệp.

Tiếp theo bài Tình yêu thế hệ "nét", đây là câu chuyện ly di của thế hệ nét: một bà vợ đang ly dị, lên YouTube bêu xấu ông chồng:



Bà này rõ ràng đã vi phạm một trong những điều luật ngầm của dân nét: đừng nói/viết lên những gì mình không muốn ai đó nghe/đọc.

"Luật sư" (dĩ nhiên không phải luật sư thật) của ông chồng phản hồi:

Âu Tinh vĩ đại! Duyên cớ đâu đã khiến tôi lại chập chững vấp phải những điều mà ngài đã trãi qua. Đọc những điều tự thú của ngài mà ngỡ như đang đọc về chính mình.

Rõ ràng chính tôi cũng đang bị quyến rũ bởi sự huyền bí của khâu bói toán, chiêm tinh. Chút thoáng âu lo, nghi ngờ về giáo điều phi lý, cấm đoán vô căn cứ. Nhưng kìa, lật ra Quyển IV, Chương III, những hàng chữ rành rành như thể chúng được viết riêng cho chính tôi:

Tuy nhiên, tôi đã không kiềm chế được ước muốn thỉnh thị những kẻ lừa đảo ấy, kẻ tự gọi mình là nhà toán học, bởi coi như những gì họ cống hiến không liên lụy đến cúng tế hoặc cầu nguyện với thần linh nhằm mục đích bói toán. Nhưng, người Kitô hữu chân chính vốn bác bỏ và thậm chí lên án những xảo thuật của họ. Với Ngài, hỡi Chúa, điều tôi nên làm là xưng tội và nói "xin hãy thương xót tôi! Chữa linh hồn tôi, bởi tôi đã phạm tội đối với Chúa!"¹ Tôi biết rằng không nên lạm dụng lòng từ bi Ngài để tìm sự tự do phạm tội, và nên nhớ lời của Chúa, "Kìa, ta đã làm cho ngươi nguyên vẹn; đừng phạm lỗi lầm nữa, ngõ hầu tránh được những việc tồi tệ hơn có thể xãy đến với ngươi"². Bao nhiêu lời lành mạnh ấy, họ toan hủy hoại khi họ bảo, "Căn nguyên tội lỗi của ngươi đã đặt để phải như vậy bởi trời," và "Các sao Kim tinh (hoặc Thổ tinh, hoặc Hỏa tinh) đã khiến như vậy", tưởng như con người, do bởi xác thịt và lòng tự hào sai lầm, không hề có lỗi và rằng lỗi là do luật lệ của đấng tạo hóa và thống trị trời đất [vì đã khiến con người làm như vậy]. Đấng ấy là ai nếu không phải là Ngài, là Thiên Chúa của chúng tôi, là nguồn cội của công lý, là đấng thể hiện nên chúng tôi tùy theo nhiệm vụ của mồi người^3> và không hề khinh khi lòng ăn năn và khiêm nhường⁴.

Có một thời, có một vị thống đốc⁵ rất khôn ngoan, thông thạo và được tiếng về nghề thuốc. Ông đã chính tay đặt lên đầu tôi vương miện đoạt được bằng thử thách. Ông đã không làm việc ấy với tư cách một thầy thuốc, bởi chỉ có Ngài mới chữa được bệnh tật ấy, hỡi Ngài đấng nhịn kẻ tự cao và và bao dung với kẻ khiêm nhường,⁶. Nhưng, Ngài đã thất bại chăng qua bàn tay của ông lão ấy, hay là Ngài đã kiềm chế, khoang chữa lành linh hồn tôi? Bởi tuy tôi đã dần quen ông hơn và đàm đạo thật siêng năng và nghiêm chỉnh với ông--tuy lời lẻ của ông kém phong nhả nhưng dịu dàng và lý luận vững chắc và sống động. Khi được tôi tiết lộ rằng mình đang theo học những quyển sách bỏi toán, ông khuyên tôi, với sự ôn tồn của một người cha, hãy vứt bỏ chúng đi và đừng nhọc tâm nghiên cứu những điều vô ích ấy, dành thời giờ theo đuổi những gì ích lợi hơn. Ông bảo tôi rằng, thời trẻ ông cũng đà theo học những thuật ấy, toan dùng làm kế sinh nhai, vì ông nghĩ nếu ông có thể hiểu được Hippocrates⁷, thì ông phải dễ dàng học được những nghệ thuật ấy. Nhưng, sau đó ông đã dẹp bỏ nó và tập trung vào nghề thuốc, bởi lý do duy nhất rằng ông nhận thấy những nghiên cứu ấy hoàn toàn bậy bạ, và rằng một người đứng đắn không thể kiếm ăn bằng cách lường gạt người.
"Ngươi," ông nói, "có nghề hùng biện làm kế sinh nhai trong thế giới loài người. Vậy nhưng ngươi lại theo đuổi trò ảo tưởng này, không phải do sự cần thiết nhưng do tự ý muốn. Cho nên, ngươi hãy nên tin tưởng ta hơn về vấn đề này, bởi ta đã tốn công đoạt đến sự tinh thông về nó, vì ta đã làm kế sinh nhai duy chỉ bởi nó.

Vậy tôi hỏi ông cớ sao có rất nhiều điều mà họ tiên đoán đã xãy ra đúng y như vậy. Ông đáp rằng, theo ông, tất cả đều do sự ngẫu nhiên, khuếch tán khắp mọi nơi trong thiên nhiên, đã tạo sự trùng hợp như vậy. Nếu một người tra khảo bừa từ những trang tác phẩm của một nhà thơ nào đó đã hát và nghĩ lên những điều hoàn toàn khác biệt với tâm tư của người tra khảo, đôi khi sẽ có câu thơ nào đó hiện ra xem chừng như rất thích hợp cho vấn đề hiện tại.⁸ Vậy thì kỳ diệu lắm sao, ông nói, nếu trong tâm hồn con người, tiềm ẩn chút bản năng cao cả nào đó mà chính nó không hề biết những gì đang hoạt động bên trong nó, được thốt lên không phải do tài năng nhưng bởi sự tình cờ, câu nào đó thích đáng với vấn đề được đặt ra bởi người xem bói?

Tất cả những điều này, Ngài đã đem đến với tôi, hoặc là do bởi ông ta hay mượn tay ông ta, và Ngài kẽ đường nét trong trí nhớ cho tôi những gì sau này tôi đã điều tra cho chính mình. Nhưng lúc ấy cả ông ấy và Nebridius thân mến của tôi⁹, một người trẻ và thật tốt lành, đã nhạo cười với cái nghề bói toán ấy, đã không thể thuyết phục được tôi, bởi những tác giả mà tôi đọc đã kích động tôi hơn họ. Chính tôi cũng đã không tìm ra chứng cớ nào, tuy tôi đã cố công tìm, có thể cho tôi thấy dứt khoát rằng những lời tiên đoán đúng bởi những thầy bói kia là hoàn toàn do ngẫu nhiên thay vì do kỹ năng của người chiêm tinh.
---
¹Ps 40:5; cf. Ps 91:2
²Jn 5:14
³Cf. Mt 16:27; Rm 2:6
⁴Cf. Ps 50:19
⁵tên ông là Vindicianus.
⁶Cf. Prov 3:34; I Pet 5:5 và Jas 4:6.
⁷Hippocrates (cạ 460-ca, 377b.c), cha đẻ của nghề thuốc. Những tác phẩm của ông đã được thu thập khoảng 2 thế kỷ sau khi ông qua đời.
⁸Như các tác phẩm của Virgil đã được tham chiếu như vậy, cụm từ "sortes Vergilianae" (số phận Vergilianae) đã được đặt ra. Thánh Kinh và tác phẩm "The Imitation of Christ" cũng đã dùng tương tự.
⁹Nebridius có được nhắc đến sau này trong quyển Xưng Tội. Có một số thư từ Thánh Âu Tinh gửi cho ông ta còn được lưu truyền.

Thứ Bảy vừa rồi trời mưa tầm tã.
Đám gđ của nhị đệ, tụi nó kéo xuống cùng nấu đồ ăn một bữa khá vui, có đủ cả ông bà nội.

Chúa Nhật, hôm qua, trời mát, đất ráo, tôi có dịp đi dạo High Park, thấy dân chúng đổ xô ra thưởng ngoạn thật đông, những cánh hoa đào nở rộ thật đẹp:


(Từ Flickr.com)

Xưa nay tôi chưa hề biết ở High Park lại có hoa anh đào.
Thậm chí, hình như quanh đâu đây còn có hoa mai nữa.